Het maken van zandsculpturen is een ware kunstvorm en er zijn een aantal kunstenaars die bouwwerken maken waar je steil van achterover valt. Hieronder een aantal van de beste zandkunstenaars op deze aardbol:

• Dan Belcher (Amerika)
• Fergus Mulvaney (Ierland)
• Maxim Gazendam (Nederland)
• JOOheng Tan (Thailand)

Vier van de beste zandkunstenaars ter wereld

Dan Belcher is een zandkunstenaar met meer dan 30 jaar ervaring en hij is een ware meester in het maken van sculpturen met zand. Hij maakt vaak gezichten en portretten in zand en zijn werken lijken soms wel gemaakt te zijn uit steen, zoals klassieke beeltenissen van historische of religieuze figuren. Daarnaast creëert hij surrealistische sculpturen, letters en nog veel meer.

In veel van zijn werken zitten personen verwerkt, soms van top tot teen en andere keren enkel gezichten. Hij heeft met zijn werk al meerdere prijzen gewonnen en is 14 keer wereldkampioen geworden, waarbij hij zowel solo als in teamverband het goud won voor het maken van de beste zandsculpturen. Hoewel Dan afkomstig is uit Amerika, hebben veel andere landen zijn werk tentoongesteld, zoals in Japan, Australië en Denemarken.

Fergus Mulvaney is een Ierse zandkunstenaar die al sculpturen maakt sinds 1993. Hij heeft deze passie ontdekt in Nederland, toen hij werd uitgekozen om deel te nemen aan een zandsculpturen festival. Hij is niet alleen geweldig in het maken van kunstwerken van zand, wat hij in de zomerperiode doet, maar in de winter richt hij zich op het creëren van ijssculpturen. Hij is iemand die niet van te voren een gedetailleerd plan in zijn hoofd heeft, maar hij laat zich tijdens het proces leiden door zijn gevoel.

Ook hij heeft net als collega Dan Belcher al heel wat prijzen in ontvangst mogen nemen voor zijn werken, waaronder in Zandvoort (Nederland), Florida (Amerika), Moskou (Rusland) en Weymouth (Engeland). Zijn zandsculpturen zijn erg surrealistisch, en hebben veel ronde en organische vormen. De mate van detail is adembenemend en hoe langer je naar de sculpturen van Fergus kijkt, hoe meer je ontdekt.

Natuurlijk mag aan dit lijstje het Nederlandse talent niet ontbreken en deze zand beeldhouwer heeft architectuur gestudeerd. Dit is terug te zien in zijn werken, waarbij het Maxim lukt om zowel realistische als surrealistische gebouwen te creëren. Ook is zijn liefde voor de architectuur te zien door het samensmelten van texturen, zoals mensen die zijn gemaakt uit bakstenen en een zandkasteel waarvan je zou zweren dat het gemaakt is uit beton. Het grappige is dat Maxim Gazendam tijdens zijn studie in aanraking is gekomen met deze liefde voor zandsculpturen en nu is het zijn vak.

Een ander leuk weetje over dit Nederlandse talent is de uiterste precisie waarin hij weet te schrijven in het zand. Het is dan ook niet zo verwonderlijk dat hij zelfs een gedenkteken heeft gemaakt van zand. Hij laat zijn talent met dit natuurlijke materiaal wereldwijd zien, waarmee hij inmiddels dus zelfs zijn geld mee verdient.

Hij heeft meerdere prijzen in ontvangst mogen nemen, waaronder de publieksprijs tijdens het zandsculpturen WK in 2018. Naast het zelf maken van beelden uit zand, zet hij zich ook in om anderen te helpen. Evenals het in elkaar zetten van tentoonstellingen en andere evenementen die te maken hebben met zijn passie.

JOOheng Tan is een Thaise kunstenaar die in hetzelfde jaar (2018) de tweede plaats won tijdens het WK waarin Maxim Gazendam eerste werd. Ook deze zandkunstenaar is meerdere keren in de prijzen gevallen en reist de hele wereld rond om zijn talent te tonen, van Taipei in eigen land tot Amerika en Duitsland. JOOheng werd verliefd op deze kunstvorm in de jaren ‘90, en zijn werken kennen vrijwel de grootste mate van detail in vergelijking met andere zand beeldhouwers in deze lijst.

De onderwerpen die hij verbeeldt lopen enorm uiteen, waarbij een aantal van zijn werken zelfs interactieve elementen bevatten en je als toeschouwer onderdeel kunt zijn van de door hem afgebeelde wereld. Hij heeft gedetailleerde gebouwen laten oprijzen uit het zand, tot prachtige zeemeerminnen en historische strijders. Met name zijn kunstwerken waarin hij zijn creativiteit de vrije loop laat zorgen voor prachtige resultaten, waar je werkelijk bij kunt wegdromen.

Zelf beginnen met zand beeldhouwen?

Als je door dit artikel zelf zin hebt gekregen om zand bouwwerken te maken, lees dan hier een aantal tips voor beginnende zandkunstenaars. Veel van de professionele zandkunstenaars in dit artikel zijn begonnen op een later tijdstip in hun leven en waren als kind niet eens bezig met het maken van zandkastelen. Het is een kunstvorm waarbij je alle kanten op kunt en je kunt experimenteren met talloze technieken en thema’s. Van grote robuuste zandsculpturen tot in detail uitgewerkte pareltjes.

In onderstaande video zie je een aantal zandkunstenaars aan het werk tijdens het WK in 2011. Het is een goede manier om een indruk te krijgen van wat er allemaal komt kijken bij het maken van zandkunstwerken, inclusief materialen en de verschillende manieren waarop deze kunstenaars te werk gaan.

Graag deel ik in dit artikel een aantal tips om te beginnen met het maken van zandsculpturen. Natuurlijk kun je deze tips ook toepassen om je skills naar een hoger niveau te tillen.

De basis van zandsculpturen

Tip 1: Zorg dat je plezier hebt tijdens het proces

Als beginnende zandkunstenaar is het soms lastig om het beeld dat je voor ogen hebt, ook daadwerkelijk te realiseren in de vorm van een zandsculptuur. Daarom is het belangrijk om te genieten van het proces, aangezien het maken van zandkunstwerken leuk moet blijven.

Begin met iets eenvoudigs en een onderwerp dat je interesseert. Zo kun je langzamerhand steeds grotere en gedetailleerde zandsculpturen maken, zonder dat je halverwege ontzettend gefrustreerd raakt.

Tip 2: Breng de juiste materialen mee

Een ingewikkelde zandsculptuur maken zonder de juiste materialen is gewoonweg onmogelijk, dus het is belangrijk om de juiste materialen aan te schaffen voordat je begint. Dit hoeft niet veel te kosten, want met een paar basismaterialen kom je al een heel eind. Denk aan een emmer om water te halen, een schep om zand op te graven, een kwast om zand weg te vegen en een paletmes om het zand vorm te geven.

Naarmate je vaardigheden verbeteren kun je meerdere materialen aanschaffen en weet je ook beter wat voor soort materialen jou het beste liggen. In het begin kun je dus gewoon kijken wat je nog in je keuken of schuur hebt liggen, zoals:

• ijsschep
• lepels
• taartschep
• messen
• emmers
• jerrycan
• vijlen
• kwasten in verschillende maten
• paletmes

Tip 3: Volg een workshop

De basis van het zandsculpturen maken leer je het snelste door les te volgen van een professional. Het volgen van een workshop is een goede manier om dit onder de knie te krijgen en waarbij je de theorie meteen in de praktijk kunt brengen.

Als dit niet mogelijk is, zijn er op Youtube veel video’s te vinden waarin zandkunstenaars van allerlei tips geven en waarvan je een hoop technieken kunt leren, zoals deze video waarin je leert om een schildpad te maken van zand als beginner:

Tip 4: Zorg voor de juiste basis

De juiste basis is essentieel voor iedere zandsculptuur, en hiervoor zul je het zand stevig moeten aandrukken en water moeten toevoegen. Sommige zandkunstenaars gebruiken materialen zoals hout of piepschuim als basis, maar de meeste zandkunstenaars (zoals ikzelf) vinden het een uitdaging om enkel zand en water te gebruiken voor het creëren van zandkunstwerken. Zo kun je een kunstwerk ook gewoon in de natuur laten staan, zonder dat je het milieu vervuilt.

Helaas is strandzand niet het meest geschikt voor het maken van zandsculpturen, omdat de zandkorrels zijn afgerond door de wind en de zee. Rivierzand is veel makkelijker om mee te werken, vanwege het zilt en de klei die aanwezig is. Dit zand is zelfs geschikt tegen regen, tenminste als het op de juiste manier is aangestampt. Toch is het niet onmogelijk om zandkunstwerken te maken van strandzand, door dit eerst te mixen met water tot het de juiste consistentie heeft.

Tip 5: Doe inspiratie op

In het begin is het lastig om te verzinnen wat je gaat maken als nieuwe zandkunstenaar, en het is ontzettend inspirerend om een kijkje te nemen naar het werk van andere kunstenaars. Misschien is er wel een expositie van zandsculpturen in je omgeving, maar anders is er online natuurlijk ook genoeg inspiratiemateriaal te vinden.

Hoewel het geen schande is om een bepaald kunstwerk na te maken, is het eerlijk om te vermelden door wie je bent geïnspireerd en de originele kunstenaar te vermelden als je beelden van jouw kunstwerk online plaatst.

Tip 6: Start met meer zand dan je nodig hebt

Als je begint met het vormgeven van je zandsculptuur, kun je beter beginnen met een hoop zand dat groter is dan je daadwerkelijk nodig hebt. Wees voorzichtig met het zand dat je weghaalt, want ondanks het feit dat je denkt dat je zand kunt toevoegen is dat niet mogelijk.

Het zand dat je voorbereid hebt als de basis is namelijk aangestampt, en het is vrijwel onmogelijk om op dezelfde manier zand toe te voegen zonder een deel van je kunstwerk te vernietigen. Het is dus goed om geduld te hebben en goed na te denken welke delen zand je weghaalt.

Tip 7: Kies de juiste plek

Hoewel je zand kunt kopen om binnen of in je tuin een zandsculptuur te maken, is het vooral als je in de natuur aan het werk gaat belangrijk om de juiste plek te kiezen. Het is natuurlijk hartstikke zonde als je sessie voortijdig wordt beëindigd door het opkomende water. Een plek die ver van de zee ligt is echter ook niet ideaal, aangezien je regelmatig tripjes zal moeten maken om zeewater te gaan halen.

Extra tips

Tip 8: Neem extra tijd voor de details

Als je kunstwerk klaar is, neem dan wat extra tijd voor het maken van intrigerende details. Hoewel deze kleine elementen misschien in eerste instantie niet zo lijken op te vallen, kunnen ze je zandsculptuur veranderen van een mooi naar een prachtig kunstwerk. Er zijn ontzettend veel effecten en technieken die je kunt toepassen, dus het is ook super leuk om hiermee te experimenteren.

Tip 9: Leg het proces vast

Tenslotte is het leuk om niet alleen een foto te maken van het eindresultaat, maar ook tijdens het proces een aantal plaatjes te schieten. Stel dat je zandsculptuur dan toch vroegtijdig in elkaar stort, heb je in ieder geval nog iets van beeldmateriaal. Niet alleen zijn deze foto’s leuk om je eigen proces en vorderingen te volgen, je kunt ze ook gebruiken als je jezelf wil aanmelden voor een zandsculpturen wedstrijd of deel wil nemen aan een ander soort evenement voor zandkunstenaars, zoals in Garderen.

Op deze site wil ik jou inspireren over alles wat te maken heeft met zandsculpturen, aangezien het bij mijzelf een uit de hand gelopen hobby is. Hoewel ik niet kan tippen aan de werken van professionele kunstenaars die wereldwijde bekendheid hebben vergaard, vind ik het heerlijk om op mijn vrije dagen dingen te creëren uit dit natuurlijke materiaal.

Het gevoel van het zand tussen mijn vingers zorgt ervoor dat ik alle spanningen kan loslaten en ik mezelf even in een totaal andere wereld bevindt. Deze passie wil ik graag delen. Evenals de tips die ik in de loop der jaren heb vergaard, om zo andere beginnende zandkunstenaars op weg te helpen.

Wat je precies kunt verwachten van deze site

Met mijn site wil ik lezers informeren over de zandkunst en een manier geven om creatief bezig te zijn. Ik dacht namelijk jarenlang dat ik absoluut niet creatief aangelegd was, tot ik tijdens een bezoek aan het zandsculpturenfestival in Zeebrugge omver werd geblazen door de creaties van diverse creatievelingen.

Het is mijn doel om anderen die op zoek zijn naar een manier om zich creatief te uiten, via deze site de middelen te geven om dat te doen met zand. Je hoeft namelijk niet per se goed te zijn om van het proces te genieten, en ik kan je uit eigen ervaring garanderen dat je steeds beter wordt naarmate je meer oefent.

Op deze site:

• deel ik tips uit mijn eigen ervaring als zandkunstenaar
• zet ik geweldige zandkunstenaars in het zonnetje
• geef ik uitleg over zandsculptuur technieken
• vertel ik welke materialen je nodig hebt
• kom je informatieve weetjes te weten over zand en zandsculpturen
• deel ik inspiratie over alles wat te maken heeft met de zandkunst

Weetjes over zandsculpturen en zand

Wist je dat de langste zandsculptuur 27,3 kilometer lang is? Deze werd gemaakt in Polen in het jaar 2013 door een groep van zandkunstenaars en staat dus in het Guinness Book of Records.

Een ander wereldrecord dat met zand te maken heeft, is het meeste aantal mensen dat gelijktijdig een zandsculptuur maakte en dat waren 396 personen. Het leuke is dat dit record in buurland België werd behaald. Om precies te zijn in Middelkerke, om aandacht te trekken voor het beschermen van de natuur en het zeeleven. Voor diegene die zich afvragen wat zand nu eigenlijk is, zand bestaat uit zandkorrels die een grootte hebben van minimaal 0,06 en maximaal 2 millimeter. Als een zandkorrel kleiner is, krijgt het namelijk een andere naam en wordt het silt genoemd.

Grotere zandkorrels dan 2 mm worden grind genoemd. Zandkorrels zijn ontstaan door erosie van gesteente, door de invloeden van het water en de wind. Dit proces neemt miljoenen jaren in beslag, maar zand is niet zo oud als bijvoorbeeld aardgas.

Zandkorrels zijn dus geen kleine stukjes glas, maar kleine korrels steen. De kleur van zand laat zien waar het zand vandaan komt, en bestaat in feite uit een combinatie van verschillende gekleurde korrels. Bepaalde plaatsen hebben juist witter of geliger zand, en er bestaat zelfs zwart zand. Dit zwarte zand bevat mineralen zoals magnetiet, dat voor de zwarte kleur zorgt.